Arjan Erkel leidde zijn verhaal in met de gewelddadige ontvoering en opsluiting tijdens zijn werk voor Artsen zonder Grenzen in de Russische deelstaat Dagestan. Hoewel hij de gevaren van de regio kende, kwamen de kidnap en gijzeling in 2002 totaal onverwacht. Hij werd in elkaar geslagen en gehavend een auto in gesleept waar hij met twee pistolen op zich gericht een dollemansrit naar een voor hem onbekende locatie maakte. “Gelukkig was ik scherp”, vertelde hij tegen de ruim tweehonder mensen die zich voor het online event hadden aangemeld. “Je kunt onder zulke omstandigheden ook bevriezen, of juist achterover gaan hangen. Ik had uiteindelijk de helderheid van geest om in het Russisch te zeggen: ik wil leven.”

Een periode van vernedering, angst en onzekerheid volgde. Zijn behoefte deed hij in het bos terwijl doorgeladen Kalasjnikovs in zijn rug priemden. Hij werd opgesloten in een hok van anderhalf bij twee meter. Toch zag hij ook glimpen van medemenselijkheid. “Toen ik al een week m’n tanden niet had gepoetst, vroeg ik mijn gijzelnemers om tandpasta en een tandenborstel. Ik dacht: er kunnen drie dingen gebeuren. Ze rammen al m’n tanden eruit, maar dan heb ik geen tandpasta meer nodig. Ze geven me geen spullen en dan rot m’n gebit binnen een halfjaar weg. Ze geven me wél tandpasta. Het laatste gebeurde. De gijzelnemer vroeg: Welk merk wil je?’ Ik zei: ‘Doe maar Aquafresh.’

Het waren voor Arjan tekenen dat zijn ontvoerders óók mensen waren. Onder andere die ontdekking heeft hem alle 607 dagen van zijn gijzeling op de been gehouden. Zolang er iets van menselijkheid was, was er hoop.

Niettemin had hij ook zijn slechte dagen en weken. Dat angst en twijfel hem gevangen hielden, dat hij de hoop liet varen. Bijvoorbeeld toen zijn gijzelnemers een gat voor hem begonnen te graven. “Ik dacht: ze schieten me binnenkort door m’n hoofd en dan val ik met m’n neus voorover in de kuil.” Toen hij hoorde dat Artsen zonder Grenzen het losgeld niet wilde betalen. Toen hij met Kerstmis een goor stuk vlees met dode pezen en lillend vet kreeg voorgeschoteld dat pas smaak kreeg toen zijn tranen erop vielen. Toen er luidop werd gespeculeerd over zijn dood en hij z’n gijzelnemers vroeg alsjeblieft niet z’n keel door te snijden maar een kogel door z’n hoofd te jagen. Toen een van z’n gijzelnemers daarop antwoordde: nou ja, dat is niet zo mooi voor je ouders, want dan heb je aan één kant zo’n heel groot gat in je kop.

Dwars door alle duisternis en uitzichtloosheid heen bleef Arjan fantaseren over een beter leven. Dat is één van de tips die hij de kijkers van de AKB Inspirational Talk 2021 meegaf. Visualiseer, gebruik je verbeeldingskracht, droom bijvoorbeeld over het favoriete restaurant waar je wilt eten als de coronacrisis voorbij is. 

Zijn talk was doorspekt met allerlei praktische tips voor mensen die in de huidige coronacrisis bang, gestrest of zonder hoop zijn. Daarbij putte hij uit zijn eigen ervaringen in Dagestan, maar ook uit de periode van herstel terug in Nederland.

Iedereen positief AKB Inspirational Talk 2021